✨Hướng Dẫn Quy Hoạch Đô Thị Điểm Dân Cư Nông Thôn Trong Khu Vực Chịu Ảnh Hưởng Của Lũ Ống, Lũ Quét Và Sạt Lở Đất
Vùng trung du và miền núi nước ta có địa hình phức tạp, độ dốc lớn, chia cắt và hiểm trở. Do những đặc thù về điều kiện tự nhiên, khí hậu, địa chất, thủy văn... đã làm cho các vùng trung du và miền n...
Vùng trung du và miền núi nước ta có địa hình phức tạp, độ dốc lớn, chia cắt và hiểm trở. Do những đặc thù về điều kiện tự nhiên, khí hậu, địa chất, thủy văn... đã làm cho các vùng trung du và miền núi chịu nhiều tác động ảnh hưởng của thiên tai, đặc biệt là lũ ống, lũ quét và sạt lở đất.
Khác với các đô thị, phần lớn được phát triển lâu đời tại các vùng đất an toàn, thuận lợi, được chú trọng hơn trong công tác quy hoạch xây dựng, có sự đầu tư cơ sở hạ tầng tốt hơn nên các ảnh hưởng thiệt hại do lũ ống, lũ quét và sạt lở đất gây ra không nhiều, thì tại nhiều vùng dân cư nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng hẻo lánh do tập quán định cư, sinh kế phần lớn diễn ra ở các vùng thung lũng chân đồi núi, cửa khe suối, ven sông... là những nơi thường hứng chịu các tác động nặng nề của lũ ống, lũ quét và lũ bùn đá. Bên cạnh đó, một bộ phận dân cư khác sinh sống trên các triền đồi, vùng núi cao lại chịu ảnh hưởng của sạt lở đất.
Ngay từ những năm 1999, sau trận lụt lịch sử tại miền Trung, công tác quy hoạch xây dựng đã có sự quan tâm hơn đến các vấn đề về thiên tai trong đó có lũ ống, lũ quét và sạt lở đất. Tuy nhiên, trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu, diễn biến thiên tai ngày càng bất thường, khó dự báo, thì công tác quy hoạch xây dựng gắn với phòng chống thiên tai lại càng phải tiếp tục được xem xét một cách kỹ lưỡng.
Để hỗ trợ các địa phương thực hiện rà soát, lập quy hoạch xây dựng các đô thị, điểm dân cư nông thôn trong vùng chịu ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét và sạt lở đất. Bộ Xây dựng đã giao Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia xây dựng và ban hành “Hướng dẫn quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn trong khu vực chịu ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét và sạt lở đất”.
Hướng dẫn này sẽ là tài liệu hữu ích có thể tham khảo cho các tổ chức, cá nhân thực hiện công tác tư vấn quy hoạch xây dựng, các cán bộ quản lý Nhà nước về quy hoạch xây dựng nhằm nâng cao vai trò, hiệu quả của quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn trong công tác phòng, tránh lũ ống, lũ quét và sạt lở đất.
Trang
Chương 1. GIỚI THIỆU CHUNG
1.1. Mở đầu
5
1.2. Mục tiêu và đối tượng sử dụng hướng dẫn
6
1.3. Phạm vi áp dụng
7
1.4. Các văn bản pháp lý liên quan tới quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn và phòng chống thiên tai
7
1.4.1. Luật, Nghị định, Thông tư
7
1.4.2. Quy chuẩn, Tiêu chuẩn kỹ thuật
9
1.4.3. Chiến lược, quy hoạch liên quan
10
1.4.4. Các cơ sở pháp lý có liên quan khác
11
Chương 2. HƯỚNG DẪN CHUNG VỀ QUY HOẠCH XÂY DỰNG TRONG VÙNG CHỊU ẢNH HƯỞNG CỦA LŨ ỐNG, LŨ QUÉT VÀ SẠT LỞ ĐẤT
2.1. Nhận thức chung về lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
13
2.1.1. Khái niệm lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
13
2.1.2. Các nhân tố hình thành lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
19
2.1.3. 2.1.3. Cơ chế hình thành và vận động của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
21
2.2. 2.2. Vai trò của QHXD trong phòng chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
23
2.3. 2.3. Quy trình quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn trong khu vực ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
27
2.3.1.2.3.1. Cách tiếp cận chung quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn trong khu vực chịu ảnh hưởng rủi ro thiên tai
27
2.3.2. Nguyên tắc quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn
trong khu vực ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
29
2.3.3. Quy trình quy hoạch đô thị, điểm dân cư nông thôn
trong tích hợp phòng chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
32
Chương 3. HƯỚNG DẪN QUY HOẠCH ĐÔ THỊ TRONG KHU VỰC
CHỊU ẢNH HƯỞNG CỦA LŨ ỐNG, LŨ QUÉT, SẠT LỞ ĐẤT
3.1. Thu thập dữ liệu, xác định phạm vi và nhiệm vụ phòng
chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
34
3.1.1. Tài liệu thiên tai, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
34
3.1.2. Tài liệu cơ sở để đánh giá đất xây dựng
36
3.2. Xác định các bên tham gia quy hoạch đô thị trong khu vực
chịu ảnh hưởng của lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
36
3.3. Điều tra, khảo sát, đánh giá hiện trạng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
37
3.3.1. Điều tra, khảo sát, đánh giá hiện trạng lũ ống, lũ quét
37
3.3.2. Điều tra, khảo sát, đánh giá hiện trạng sạt lở đất
39
3.4. Phân vùng nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
42
3.4.1. Khái niệm Phân vùng nguy cơ lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
42
3.4.2. Phân vùng cảnh báo nguy cơ lũ quét
43
3.4.3. Phân vùng cảnh báo nguy cơ sạt lở
46
3.5. Lựa chọn đất xây dựng đô thị trong khu vực chịu ảnh hưởng
lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
48
3.5.1. Nguyên tắc chung về lựa chọn đất xây dựng
48
3.5.2. Xác định khu vực chịu ảnh hưởng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
52
3.5.3. Đánh giá đất xây dựng trong lưu vực theo khả năng
xuất hiện lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
52
3.6. Quy hoạch không gian và sử dụng đất trong khu vực chịu
ảnh hưởng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
53
3.6.1. Nguyên tắc tổ chức không gian trong khu vực lũ ống,
lũ quét, sạt lở đất
53
3.6.2. Mô hình tổ chức không gian
55
3.6.3. Giải pháp quy hoạch sử dụng đất
58
3.7. Quy hoạch công trình bảo vệ đô thị và sơ tán khẩn cấp
61
3.7.1. Nguyên tắc bảo vệ đô thị trong khu vực lũ ống, lũ
quét, sạt lở đất
61
3.7.2. Bảo vệ đô thị trong khu vực chịu ảnh hưởng lũ ống, lũ quét
62
3.7.3. Bảo vệ đô thị trong khu vực chịu ảnh hưởng sạt lở đất
73
3.7.4. Quy hoạch công trình sơ tán khẩn cấp
81
3.8. Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật
81
3.8.1. Nguyên tắc chung
81
3.8.2. Các giải pháp hỗ trợ hệ thống hạ tầng kỹ thuật
82
Chương 4. HƯỚNG DẪN QUY HOẠCH ĐIỂM DÂN CƯ NÔNG THÔN TRONG KHU VỰC CHỊU ẢNH HƯỞNG CỦA LŨ ỐNG, LŨ QUÉT, SẠT LỞ ĐẤT
4.1. Chọn đất xây dựng điểm dân cư nông thôn
89
4.1.1. Yêu cầu chung
89
4.1.2. Hướng dẫn thực hiện
90
4.2. Quy hoạch không gian điểm dân cư nông thôn
91
4.2.1. Nguyên tắc bố trí điểm dân cư nông thôn trong khu
vực chịu ảnh hưởng lũ quét, sạt lở
91
4.2.2. Rà soát các điểm định cư
92
4.2.3. Bố trí dân cư
93
4.2.4. Thiết kế, bố trí không gian
94
4.2.5. Giải pháp nhà ở
97
4.3. Giải pháp quy hoạch hệ thống công trình sơ tán khẩn cấp
100
4.4. Quy hoạch HTKT điểm dân cư nông thôn trong khu vực
chịu ảnh hưởng lũ ống, lũ quét, sạt lở đất
100
4.4.1. Nguyên tắc chung
100
4.4.2. Công tác chuẩn bị khu đất xây dựng
101
4.4.3. Quy hoạch HTKT phòng tránh, giảm nhẹ lũ ống, lũ quét
103
4.4.4. Quy hoạch HTKT phòng tránh, giảm nhẹ sạt lở
104
TÀI LIỆU THAM KHẢO
105
PHỤ LỤC 1. Quy trình lập bản đồ phân vùng cảnh báo lũ quét
110
PHỤ LỤC 2. Quy trình lập bản đồ phân vùng cảnh báo sạt lở đất
121
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
128
DANH MỤC BẢNG
129
DANH MỤC HÌNH
Nhà sách Nam Việt – Namvietbook xin trân trọng giới thiệu cuốn sách: Luật Cán Bộ, Công Chức 2025 - Các Văn Bản Quy Định Chi Tiết Thi Hành Sách Luật Cán Bộ, Công Chức
Combo Hướng Dẫn Môn Học Luật Hiến Pháp + Hiến Pháp Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam (DH) (Bộ 2 Cuốn) 1. Hướng Dẫn Môn Học Luật Hiến Pháp (Sách Tham
Luật Đầu tư công được Quốc hội khóa XV kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 29/11/2024, có hiệu lực thi hành ngày 01/01/2025, thay thế Luật Đầu tư công năm 2019. Luật Đầu tư
Luật Chứng Khoán (DH) Luật Chứng Khoán được Quốc hội khóa XIV, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 26/11/2019, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2021. Luật gồm 10 chương, 135 điều, quy
Nhằm đẩy mạnh hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền nhà nước, mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp được xác lập và triển khai. Chính quyền cấp
Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, Nhân dân Việt Nam lao động cần cù, sáng tạo, đầu tranh anh dũng đề dựng nước và giữ nước, đã hun đúc nên truyền thống yêu nước,
Nhà sách Nam Việt – Namvietbook xin trân trọng giới thiệu bộ 2 cuốn sách: Hệ Thống Các Nghị Định Về Phân Quyền, Phân Cấp; Phân Định Thẩm Quyền Giữa Chính Phủ Và Chính Quyền Địa
Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh năm 2013 (sửa đổi, bổ sung năm 2018, 2025) do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành là tài liệu pháp lý quan
Sách Luật Công Chứng Năm 2024 Tác giả: Quốc Hội Nhà xuất bản: Chính Trị Quốc Gia Sự Thật Khổ sách: 13x19 cm Phát hành: 2025 Giá bìa:28.000 đ Số trang: 110 trang Hình thức
Luật Tổ chức Tòa án nhân dân được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 24/6/2024, có hiệu lực thi hành từ
Luật này quy định về lập, chấp hành, kiểm toán, quyết toán, công khai, giám sát ngân sách nhà nước; nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có
Hệ Thống Các Nghị Quyết Của Hội Đồng Thẩm Phán Tòa Án Nhân Dân Tối Cao Về Hành Chính, Kinh Tế-Thương Mại Và Hôn Nhân Gia Đình Từ Năm 2000 Đến 2023 (Dành Cho Phẩm
Nhằm đáp ứng nhu cầu của bạn đọc trong việc nghiên cứu, tìm hiểu, áp dụng pháp luật một cách thuận tiện, đầy đủ và thống nhất, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự
Luật Tổ Chức Toà Án Nhân Dân ( Sửa Đổi, Bổ Sung Năm 2025) Tác giả: Quốc Hội Nhà xuất bản: Lao Động Khổ sách: 13x19 cm Phát hành: 2025 Giá bìa: 35.000 đ
Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 14/11/2008, quy định về chế độ,
Để đáp ứng nhu cầu của độc giả, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Các chức năng tố tụng hình sự cơ bản trong Nhà nước pháp quyền
Phiên bản đặc biệt "Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 (Sửa đổi, bổ sung năm 2025)" bổ sung vào bộ sưu tập các phiên bản Hiến pháp nước
Ngày 26/11/2024, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 8 đã thông qua Luật Công chứng năm 2024. Dưới góc nhìn của lịch sử lập pháp,
Sách Luật Cán Bộ, Công Chức Năm 2025 Tác giả: Quốc Hội Nhà xuất bản: Chính Trị Quốc Gia Sự Thật Khổ sách: 13x19 cm Phát hành: 2025 Giá bìa: 23.000 đ Số trang:
Ngày 27/6/2024, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ thay thế Luật Giao thông đường bộ năm 2008 (sửa đổi, bổ
Hệ Thống Văn Bản Pháp Luật Chỉ Đạo, Thực Hiện Nhằm Đảm Bảo An Toàn Công Tác Phòng Cháy Và Chữa Cháy Tại Các Cơ Quan, Đơn Vị Cháy là một thảm họa đối với
Văn hóa giao thông là nền tảng tạo môi trường giao thông an toàn, thân thiện và nhân ái. Xây dựng văn hóa giao thông ở nước ta đã trở thành một định hướng, mục tiêu
Tuyển tập 100 bài viết đăng trên tạp chí chuyên ngành luật của tác giả Đỗ Văn Chỉnh Nxb: Thông tin và Truyền thông Năm xuất bản: 11.2020 Sách dày: 751 trang Khổ
Tất cả tổ chức đảng và đảng viên bình đẳng trước kỷ luật của Đảng. Tổ chức đảng và đảng viên vi phạm chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đều
Luật Hòa Giải Ở Cơ Sở (Hiện Hành) Luật Hòa giải ở cơ sở (hiện hành) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 5 thông
Trong những năm qua, trong hoạt động nghiên cứu, học tập cũng như áp dụng pháp luật thì việc sử dụng các từ ngữ pháp lý ngày càng trở nên phổ biến nhằm hỗ trợ
Luật Ban Hành Văn Bản Quy Phạm Pháp Luật Và Văn Bản Hướng Dẫn Thi Hành (DH) Căn cứ Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Quốc hội ban hành Luật
Cẩm Nang Pháp Luật Dành Cho Tòa Án Nhân Dân, Viện Kiểm Sát Nhân Dân, Luật Sư Và Trợ Giúp Pháp Lý - Hướng Dẫn Mới Về Gửi, Nhận, Trả Lại Đơn Khởi Kiện, Quyền
LUẬTGIAOTHÔNGĐƯỜNGBỘ VÀ QUY ĐỊNH VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM TRONG LĨNH VỰC GIAOTHÔNG Nhà xuất bản: Lao Động Xuất bản:03/2018 Số trang: 400 Lời mở đầu. Vừa qua, Bộ Giao thông vận tải ban hành đã nhiều văn bản về quản
Bình Luận Khoa Học Hiến Pháp Hiện Hành (Năm 2013) Trong hệ thống pháp luật mỗi nước, Hiếp pháp là văn bản chính trị - pháp lý đặc biệt quan trọng, khẳng định chủ quyền
Nhà sách Nam Việt – Namvietbook xin trân trọng giới thiệu sách Hệ Thống Chỉ Tiêu Thống Kê Cấp Tỉnh, Cấp Huyện, Cấp Xã (theo Quyết định số 05/2023/QĐ-TTg ngày 24 tháng 02 năm 2023 của Thủ
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ số 36/2024/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2024, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025 với nhiêu điêm mới như: thay đổi phân
Sách Cẩm Nang Công Tác Đảng Ở Cơ Sở và Quy Định Mới Về Kiểm Tra Giám Sát, Kỷ Luật Đảng Tác giả: Bích Phương Nhà xuất bản: Thế giới Năm xuất bản: Tháng 12/2024
Luật Viên chức năm 2010 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 15/11/2010, có hiệu lực thi hành từ ngày
Nhằm kịp thời phục vụ nhu cầu của bạn đọc, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Tìm hiểu Luật Nhà ở năm 2023: Những quy định cần biết
Bình Luận Luật Công Chứng Năm 2014 (tái bản lần thứ nhất) Tác giả: CCV. TUẤN ĐẠO THANH – CCV. PHẠM THU HẰNG Nhà phát hành: NXB Tư Pháp NXB: Tư Pháp Khổ sách: 16x24cm
Giới thiệu toàn văn nội dung Luật Đầu tư công với những qui định chung và qui định cụ thể về chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư chương trình, dự án đầu
Luật An Toàn Thông Tin Mạng (DH) Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016 Luật An toàn thông tin mạng quy định về hoạt động an toàn thông tin mạng, quyền, trách
Đại Hội Đảng Cộng Sản Việt Nam - Những Mốc Son Lịch Sử Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân
Thực phẩm là những sản phẩm ở dạng tươi sống hoặc đã qua sơ chế, chế biến, bảo quản mà con người ăn, uống hàng ngày. Việc sử dụng thực phẩm là một trong những
Pháp Luật Đại Cương Và Nhà Nước Pháp Quyền Sách này không viết cho những người trong nghề, mà chỉ dành cho những người ngoài nghề hoặc những ai không đủ thời gian theo ngành
Án lệ là kết quả của quá trình nghiên cứu, xây dựng pháp luật, tạo thêm hành lang pháp lý cho Thẩm phán xem xét và áp dụng trong xét xử. Án lệ được công
Ngày 25 tháng 5 năm 2023 Tổng cục Thuế ban hành Quyết định số 657/QĐ-TCT về Quy chế giải quyết bồi thường Nhà nước tại cơ quan Thuế các cấp. Quyết định số 679/QĐ-TCT ngày
👁️ 2 | ⌚2025-10-04 17:53:18.871Lào Cai huy động lực lượng hỗ trợ người dân sau bão số 10 | VTV249 tỉnh nguy cơ lũ quét, sạt lở đất sau mưa lớn | Chuyển động Đông Tây 01.10.2025 | Cần ThơCao Bằng: Lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản | VTV24Lào Cai: Xuyên đêm khắc phục hậu quả bão số 10 | VTV24Mưa lũ sau bão số 10: Nhiều tỉnh miền núi phía Bắc ngập sâu, sạt lở | VTV24Sạt lở kinh hoàng ở Lào Cai, Tuyên Quang khiến 15 người thương vong: Thủ tướng chỉ đạo nóng
Balo Yuumy Seasand YBA69 có họa tiết vân vảy trẻ trung, độc đáo, cá tính. Kích thước sản phẩm nhỏ gọn phù hợp với vóc dáng người châu Á. Balo có thiết kế nhiều ngăn,
Vỏ mặt D D..e..l..l Latitude 5550 Zin Hãng – Hình thức đẹp 99% * Hàng **zin hãng D..e..l..l**, tháo máy nguyên bản, chất lượng đảm bảo * **Tình trạng 99%**, hình thức đẹp, không nứt
- Tốc độ Wi-Fi 300 Mbps (2.4GHz) – đáp ứng tốt nhu cầu lướt web, xem phim, học online - Ăng-ten kép 5dBi – tăng cường độ phủ sóng và ổn định tín hiệu không
- Quần Short Nỉ Lưng Thun Nam Novelty NQNMHTMT3R200046Q - Xám Nhạt được thiết kế từ chất liệu cao cấp, mềm mịn, không chỉ mang lại cảm giác thoải mái khi mặc, mà còn tạo
- Cặp Tạ Đeo Chân 3Kg KenSports K035-3 được làm từ vải hút mồ hôi tốt, không làm khó chịu chân. - Khóa điều chỉnh tạ chắc chắn, không dễ bung hay rớt trong quá
Đặc điểm của Giày bóng đá Prowin Prowin là mẫu giày bóng đá chính hãng và được ưa chuộng nhất đối với các sản phẩm giày bóng đá chính hãng giá rẻ tại Việt Nam.
Trà Ô Long TEA+ Plus là sản phẩm mang thương hiệu Suntory đầu tiên được ra mắt tại thị trường Việt Nam từ tháng 8 năm 2013. Được sản xuất trên quy trình công nghệ
Chà bông gà làm bánh, Hạn sử dụng: 6 tháng ở nhiệt độ bình thường. Cách dùng: ăn trực tiếp hoặc chế biến theo món ăn. Thích hợp ăn kèm: Bánh mì, cơm, xôi, cháo
SÉT BỘ ĐỒ SORT ĐÙI NỮ THÊU GẤU SIÊU XINH ĐẸP TRẺ TRUNG THỜI TRANG ĐỒ BỘ CAO CẤP ️ Bao kiểm hàng text hàng trước khi nhận, Nhận không ưng vẫn có thể đổi
- New Design chuyên hàng thiết kế fom chuẩn theo phong cách thời trang trẻ ,thanh lịch và sang trọng thích hợp nơi công sở ,văn phòng, dạo phố... Với mẫu Quần nữ, phom rộng
-Shop chuyên hàng thiết kế những mẫu chân váy đẹp, mới lạ, thanh lịch công sở, văn phòng, hẹn hò đều đẹp. Nay shop xin giới thiệu cùng bạn mẫu Áo ba lỗ nữ sát
Sữa Rửa Mặt FARMSTAY Cica Farm Ngừa Mụn 180ml THÔNG TIN SẢN PHẨM: • Đơn vị tính và Quy cách đóng gói: Một Tuýp – 180ml. • Nước xuất xứ: sản xuất tại Hàn